Η σκολίωση είναι μια πάθηση της εφηβικής ηλικίας.

Η σπονδυλική στήλη στην εφηβική ηλικία κάμπτεται και στρέφεται κατά τον άξονα της δηλ. το παιδί εμφανίζει μια πλάτη, η οποία δεν είναι ίσια, πολλές φορές καμπουριάζει και ο ένας ώμος όταν στέκεται σε στάση προσοχής είναι πιο χαμηλά από τον άλλο.

Οι σκολιώσεις στην αρχή της εμφάνισής τους και μέχρι τις 25° έχουν ελαστικές ιδιότητες δηλαδή επανέρχονται στα φυσιολογικά όρια μετά από κατάλληλη θεραπεία.

Μεγαλώνοντας όμως η γωνία κλίσης και περνώντας αρκετός χρόνος από την εμφάνισή τους δημιουργούν μόνιμες πλαστικές παραμορφώσεις στους σπονδύλους με αποτέλεσμα την αδυναμία επαναφοράς τους έστω και με κατάλληλα θεραπεία.

Αντίθετα από ότι πιστεύεται η σκολίωση δεν έχει σχέση με το σχολείο και την θέση της τσάντας που κουβαλάει ένας μαθητής. Είναι αγνώστου αιτιολογίας και κληρονομική.

Δηλαδή μπορεί να επανέλθει η γωνία κλίσης και η στροφή αλλά όχι η παραμόρφωση των σπονδύλων πράγμα το οποίο σημαίνει θα πρέπει ο ασθενής να είναι σε μόνιμη συντήρηση του αποτελέσματος.

Έτσι λοιπόν σε όλες τις σκολιώσεις θα πρέπει να επεμβαίνουμε ιδιαίτερα έγκαιρα και αποτελεσματικά πριν δημιουργηθούν μη αναστρέψιμες βλάβες.

Περίπου δύο με τρία στα εκατό παιδιά της σχολικής ηλικίας έχουν σκολίωση.

Εμφανίζεται πιο συχνά στα κορίτσια της εφηβικής ηλικίας και σε μερικές οικογένειες υπάρχει σε μεγαλύτερη συχνότητα.

Στο 85% των περιπτώσεων δεν γνωρίζουμε την αιτία και ονομάζουμε τη σκολίωση ιδιοπαθή.

Γνωρίζουμε όμως ότι η κακή στάση, η βαριά τσάντα, η μικρή ανισοσκελία ή η πλατυποδία δεν προκαλούν σκολίωση.

Επίσης γνωρίζουμε ότι το μονόζυγο, οι ειδικές ασκήσεις, το κολύμπι, τα ειδικά πέλματα και οι ειδικοί νάρθηκες δεν προλαβαίνουν και δεν διορθώνουν την σκολίωση.

Η αντιμετώπιση της σκολίωσης περιλαμβάνει την παρακολούθηση, την εφαρμογή κηδεμόνων και την εγχείρηση.

Στόχος είναι το σταμάτημα της εξέλιξης και η διατήρηση της ισορροπίας του σώματος.

Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η σκολίωση δεν θεραπεύεται με την κλασσική έννοια του όρου.

Αφενός γιατί πολλές φορές δεν προκαλεί νόσο και αφετέρου γιατί δεν υπάρχει, μέχρι σήμερα, τρόπος να ξαναγίνει η σπονδυλική στήλη ίσια διατηρώντας την πλήρη κινητικότητα.

Ο μόνος τρόπος να ισιώσει η σπονδυλική στήλη είναι η εγχείρηση που γίνεται από εξειδικευμένο ορθοπεδικό με ιδιαίτερη τεχνική, αλλά θυσιάζεται η κινητικότητα ενός μέρους της σπονδυλικής στήλης.

Για το λόγο αυτό εγχειρήσεις σκολίωσης γίνονται όταν είναι απαραίτητες και πάντα την κατάλληλη στιγμή ώστε να περιοριστεί στο ελάχιστο το μήκος της σπονδυλικής στήλης που θα αγκυλωθεί.

Οι κηδεμόνες θεωρείται ότι αναχαιτίζουν την πρόοδο του κυρτώματος, αλλά δεν μπορούν να μειώσουν την παραμόρφωση (το μέγεθος των κυρτωμάτων), δηλαδή να "θεραπεύσουν" τη σκολίωση.

Εκτός αυτού παρά τη χρήση τους, ένα τρίτο των σκολιώσεων θα συνεχίσει να μεγαλώνει μέσα στον κηδεμόνα.

Η χρήση τους επιβάλλεται να γίνεται μόνο κατά την περίοδο μέγιστης ανάπτυξης που είναι και το χρονικό διάστημα που η σκολίωση μπορεί να επιδεινωθεί.

Η έμμηνη ρύση είναι η αρχή του τέλους της μέγιστης ανάπτυξης, τέλος που διαπιστώνεται οριστικά με τη χρήση ακτινολογικών ευρημάτων, αλλά και από την εμφάνιση προχωρημένων δευτερευόντων χαρακτηριστικών του φύλου, όπως ανάπτυξη των μαστών και της τριχοφυΐας του φύλου.

Οι ασκήσεις για τη θεραπεία της σκολίωσης στοχεύουν στην αύξηση της κινητικότητας του σημείου του κυρτώματος, το οποίο είναι εξαιρετικά δύσκαμπτο καθώς και τη δυνατότερη διόρθωση της παραμόρφωσης.

Για αυτό το λόγο πέρα από τις ειδικές ορθοσωματικές ασκήσεις, είναι απαραίτητη, η ενδυνάμωση των αδύναμων μυών με στροφικές και συμμετρικές ασκήσεις, για να επιτευχθεί συμμετρία και ισορροπία στα δύο ημιμόρια.

Το ύπτιο και το ελεύθερο κολύμπι αποτελούν την πλέον ενδεδειγμένη άσκηση για μυϊκή ενδυνάμωση με απόλυτη συμμετρία και των δύο ημιμορίων του σώματος.